Wat is het?
Aphrodisias omvat de overblijfselen van een antieke stad met tempel voor Aphrodite en marmergroeven. De site is representatief voor de uitbreiding van de Hellenistische cultuur in het zuidwesten van Anatolië vanaf de 3^de eeuw voor Christus. In de stad zijn ook andere opmerkelijke monumenten zoals het theater, het marktplein, het auditorium, de openbare baden en het stadion opgegraven. Marmer van hoge kwaliteit werd een paar kilometer verderop gedolven en in de werkplaatsen van Aphrodisias tot sculpturen verwerkt. De beeldhouwers waren bekend over heel de Romeinse wereld.

Cijfer: 7 (Dit was de grootste verrassing onder de zeven nieuwe werelderfgoederen van deze reis. Zo’n overdaad aan marmeren beelden, en goed ook dat deze allemaal hier waar ze gemaakt zijn worden tentoongesteld en niet in een of ander museum ver weg.)

Toegang: 150 TL (7,50 EUR) voor museum en opgravingen.

Hoeveel tijd: Anderhalf uur.

Opvallend: Ik bezocht Aphrodisias in de late namiddag. Al vanaf half april zijn de openingsuren van de meeste bezienswaardigheden in Turkije erg ruim: vaak zijn ze tot 7 uur in de avond open, en Aphrodisias is dat ook. Er waren maar weinig andere bezoekers op dit uur.

Het bezoek begint bij het museum. Wat er buiten staat is al imposant: ‘reuzenhoofden’ van marmer, beelden van dieren, en versierde sarcofagen. Allemaal in wit-gelig, soms een beetje verweerd, marmer.

Binnen staan vooral beelden van goden en van burgers die zichzelf lieten vereeuwigen. Er is een hele tentoonstellingszaal gewijd aan een waanzinnige collectie van marmeren reliëfs uit het Sebasteion, de Tempel van de Keizers. Er waren er oorspronkelijk 200, die 90 meter lange wanden bedekten. Elk reliëf beeldt een ‘exotisch’ volk uit binnen het rijk van keizer Augustus, van oostelijk Afrika tot aan het westen van Spanje.

Dit galopperende paard is gemaakt van zeldzaam blauw-grijs marmer. Oorspronkelijk zaten er ook nog een verguld bronzen zadel en een ruiter op.

Na het museum maak je een rondwandeling over het uitgestrekte terrein van opgravingen via goed aangegeven, verharde paden langs de monumenten uit de oudheid. Enkele daarvan zijn ‘gerestaureerd door anastylose’ (weer in elkaar gezet met oorspronkelijk materiaal). Zo is er het halfronde Bouleuterion, een soort gemeentehuis annex ontmoetingscentrum, en de Tetrapylon, de toegangspoort tot de tempel van Aphrodite.

Op het verste gedeelte van de opgravingen ligt wat volgens de Turken het meest complete nog bewaard gebleven stadion uit de hele antieke wereld is. Er konden 30.000 bezoekers in. In de Hellenistische tijd werd het gebruikt voor sportwedstrijden, later is het door de Romeinen aangepast om er ook gladiatorgevechten met dieren te kunnen houden. Het ziet er uit of het zo weer gebruikt kan worden.