Wat is het?
Preah Vihear is een uitzonderlijk voorbeeld van Khmer architectuur, met veel details in zijn decoratie. De resten van dit Hindoeïstische tempelcomplex liggen op een uitstekende rots, op de grens tussen Thailand en Cambodja. Het dateert uit de 11^de eeuw.

Cijfer: 7 (Groot en redelijk goed bewaard tempelcomplex op een prachtige locatie.)

Toegang: De entree kost 10 USD voor buitenlanders. Daarnaast moet je een pick-up huren die je de laatste 10 steile kilometers omhoog brengt: 25 USD.

Hoeveel tijd: Een bezoek duurt ongeveer 2 uur. Aangezien het er heet is en je er behoorlijk wat moet lopen, is het aan te raden om de dag te beginnen met Preah Vihear voordat je doorgaat naar Koh Ker en/of Beng Mealea waarmee deze dagtocht vanuit Siem Reap goed te combineren is.

Opvallend: Het is een behoorlijke trip vanuit Siem Reap om de Preah Vihear-tempel te bereiken. We vertrokken om 05.00 uur, om 3,5 uur later op de parkeerplaats aan te komen. Hier koop je je kaartje, maar dan ben je er nog niet: de tempel ligt bovenop een steile berg. Je kunt met een 4wd pick-up de berg op, of achterop een motor.

Ze hadden al een behoorlijk aantal pick-ups klaarstaan: hoewel het een afgelegen plek lijkt, kent het toch een behoorlijk aantal lokale bezoekers en een dagelijkse kleine aanvoer van buitenlanders. Mijn chauffeur die ik voor deze dag had ingehuurd, ‘mister Smarty’, was er sinds 2019 niet meer geweest.

Ik had geen beeld van hoe het eruit zou zien, dus het was allemaal een beetje een verrassing. Het heeft een heel andere setting dan de klassieke Khmer-sites: niet in de jungle, maar in de open lucht op een uitstekende rots. Een 800 meter lange ceremoniële verhoogde weg leidt naar het belangrijkste heiligdom, via trappen en poorten met fijn beeldhouwwerk.

Over het algemeen deed het me veel denken aan Vat Phou in Laos met zijn naga’s en zandstenen palen onderweg. De bijzondere kracht van Preah Vihear ligt in de grootte en de ‘heilige berg’-achtige locatie. Ook is Vat Phou boeddhistisch geworden terwijl Preah Vihear nog grotendeels zijn hindoeïstische oorsprong laat zien (nou ja, behalve die ene monnik die zegeningen uitdeelt in het allerheiligste!).

De onderste trappen en poorten zijn in erbarmelijke staat van onderhoud, nauwelijks overeind gehouden met ijzeren steunbalken. Net als bij andere archeologische vindplaatsen in Cambodja, zijn er momenteel veel restauratiewerkzaamheden aan de gang. Hier leggen ze nu ook het oude afwateringssysteem bloot dat parallel aan de verhoogde weg liep.

De mooiere structuren liggen ongeveer halverwege de wandeling omhoog. Je komt onderweg door vijf gopura’s (toegangspoorten). Deze liggen allemaal in het verlengde van elkaar op de ceremoniële route, zodat je nergens het overzicht hebt wat er daarna nog gaat komen.

De Preah Vihear-tempel is één van de meest betwiste werelderfgoederen van de afgelopen 15 jaar. Hoewel internationale verdragen het aan Cambodja hebben toegewezen, was het tussen 2008 en 2011 het toneel van een militaire impasse en beschietingen met Thailand.

De rust en stilte is nu teruggekeerd op deze plek, het is niet meer nodig om je paspoort te laten zien en de militaire bewakers houden zich op de achtergrond. Er zijn nog enkele kogelgaten in de tempelmuren te zien.

De hoofdtempel ligt vlakbij de rand van het klif, vanwaar je ook mooie vergezichten hebt o.a. op Thailand. Hier is ook de militaire post. Toegang vanuit Thailand is nog steeds niet mogelijk, hoewel er ook trappen vanaf die kant richting het heiligdom lopen.

Op het binnenterrein van de tempel ligt een grote stapel stenen: dat was vroeger de hoogste toren, maar die is in de gevechten kapot geschoten. De componenten zien er nog wel compleet uit, dus wie weet bouwen ze het weer op.