Wat is het?
De Portugese stad Mazagan (El Jadida) is een havenstad aan de Atlantische kust die in 1502 werd veroverd door de Portugezen en vervolgens tot 1769 door hen werd bestuurd. Het toont de uitwisseling van invloeden tussen Europese en Marokkaanse culturen. De Portugezen bouwden hier in 1514 een citadel en vergrootten deze in 1541 tot een stervormig fort. De resterende gebouwen uit de Portugese periode zijn de cisterne en de Kerk van de Assumptie.
Cijfer: 6,5 (Het is klein, maar heel oud – het is het op één na oudste, nog intacte Portugese koloniale fort ter wereld. En de Portugezen bouwden er nogal wat. Fijne plek om gewoon wat rond te dwalen en de geschiedenis te ontdekken.)
Toegang: Gratis.
Hoeveel tijd: 2 uur (inclusief lunch)
Opvallend: Ik bezocht Mazagan als tussenstop tussen Casablanca en Essaouira, met de trein. Het is nu een wijk binnen de veel grotere stad El Jadida. Het treinstation ligt 5 kilometer van de ‘Portugese stad’, maar er staan genoeg petit taxi’s te wachten om je er voor minder dan 2 EUR heen te brengen.
Bij de ‘moderne’ dubbele toegangspoort tot de vestingstad werd mijn aandacht meteen getrokken door de drietalige werelderfgoed-plaquette. Hoewel ze de tekst en de logo’s opnieuw in zwart hebben geverfd, staat het UNESCO-logo nog steeds op zijn kop (zoals al aangeduid door andere werelderfgoedliefhebbers). Maar hé, ze hebben tenminste een plaquette, iets dat telkens ontbrak tijdens mijn werelderfgoedreizen de afgelopen maanden in Brazilië, Gran Canaria en de rest van Marokko.

Mazagan heeft een hoofdstraat die start rechts van de poort, met wat souvenirstalletjes, maar voor het shoppen of het bruisende medinaleven hoef je hier zeker niet te komen. Het is interessanter om naar de wallen te klimmen, die aan beide kanten van de stad toegankelijk en bijna volledig rond te lopen zijn. Het pad bovenop de muren is breed en je hebt toegang tot verschillende bastions. Ook krijg je een goed overzicht van de ommuurde stad met zijn (kerk)torens.

Helaas vond ik de Portugese cisterne, voor velen een hoogtepunt van Mazagan, gesloten. Een groot slot hield de deur dicht en er hing een bord in het Engels waarop stond dat het ‘may be closed for restoration’. Het ging niet open toen ik er was, en ook niet toen er een grotere reisgroep arriveerde. De Portugese kerk van de Assumptie is nu in gebruik als bioscoop. Je kunt er rondkijken en een informatiebord vertelt over het oorspronkelijke gebruik. De 19de-eeuwse moskee ligt achter de kerk en heeft een interessant gevormde, vijfhoekige minaret.

Mazagan heeft hier en daar wat graffiti, de leefomstandigheden in de oude huizen zijn misschien niet geweldig en vlak voor het enige boetiekhotel van de stad ligt een groot puinveld. Maar de straten en stadswallen zijn schoon, veilig en aangenaam om rond te lopen. Ik eindigde mijn bezoek met een lunch in restaurant La Capitainerie (een bijgebouw van het boetiekhotel Iglesia, in een nabijgelegen straat) om te zien hoe het interieur van één van de chiquere gebouwen eruit ziet.

Ik vertrok weer vanaf het bouwvallige busstation (Gare Routière) van El Jadida, dat op slechts 1,5 km lopen van het werelderfgoed ligt. Van daaruit reisde ik met de maatschappij CTM, die elke 4 uur een comfortabele bus heeft, naar Essaouira. Je moet deze vooraf online reserveren, aangezien ze snel vol raakt (het is slechts een deel van de populaire route Casablanca – Agadir). Meer eenvoudige en langzamere bussen naar Essaouira vertrekken vaker vanaf datzelfde busstation. Er is ook een nieuw busstation bij het treinstation, maar dat lijkt (nog) niet in gebruik te zijn.
Wat volgt is een heel mooie route tussen El Jadida en Essaouira, die ik goed kon volgen omdat ik op rij 1 zat. Het is hier al een stuk Afrikaanser dan in Rabat en Casablanca met hun vele Frans-koloniale architectuur, de ezelkar is nog volop in gebruik en ik zag mijn eerste kameel van deze reis. De verkeersborden zijn hier ook in het neo-Tifinagh (het Berber-alfabet).
