Het was een supermakkelijke en ontspannen reis. De Brazilianen zijn zo aardig, behulpzaam en altijd in een goed humeur. De logistiek, met name het vliegverkeer en de Uber’s, is perfect georganiseerd.

Mijn reis focuste zich op het noorden, en dat was prachtig. Vooral de eerste twee weken tussen Manaus en Fernando de Noronha val je van het ene hoogtepunt in het andere. De grootste verrassingen waren Sao Luis en Serra da Capivara.

Voorbereiding

Eén van de belangrijkste redenen om voor Noord-Brazilië te kiezen was dat ik graag het Amazonegebied wilde zien. Daarvoor selecteerde ik een goed aangeschreven tour naar het Mamiraua-reservaat en de Uakari lodge. Deze boekte ik 3 maanden vooraf.

Ook boekte ik van tevoren alle binnenlandse vluchten. Elf stuks maar liefst! Dat is een grote voorinvestering, want ze kostten tussen de 80 en 110 EUR per stuk. Maar als je lang wacht, wordt het nog veel duurder (tussen 200 en 300 EUR). Veel keuze aan vluchten en concurrentie onder de vliegmaatschappijen heb je bovendien niet in het noorden.

En ik deed 10 lessen Braziliaans-Portugees via Duolingo. Ik begon er twee weken voor de reis mee. Het heeft me toch wel geholpen (net als mijn kennis van het Spaans), veel mensen spreken alleen Portugees en dan kun je in ieder geval basaal wat communiceren.

Vervoer

Internationale vluchten
Ik vloog met KLM heen naar Sao Paulo en terug vanuit Rio. De terugweg was een ‘Kerstvlucht’, aankomend om 6 uur op kerstochtend. Ik had 3 stoelen voor mezelf, zo rustig was het.

Binnenlandse vluchten
Uiteindelijk maakte ik maar liefst 13 enkele vluchten. Het binnenlands vliegverkeer is goed georganiseerd in Brazilië en de vliegvelden zijn zeer modern en efficiënt. Zonder bagage hoef je eigenlijk maar een kwartiertje voor boarding aanwezig te zijn. Ik koos meestal voor vluchten van Azul: deze hebben een goede dekking van het noorden van het land, zijn online gemakkelijk te boeken, en zijn zeer stipt op tijd (vaak zaten we allemaal al 20 minuten voor vertrek netjes ingegespt aan boord). Hun modernere toestellen hebben gratis wifi en live TV (leuk tijdens het WK voetbal), en ze delen enthousiast zakken vol snacks uit onderweg.

Bussen
In het zuiden zijn de afstanden wat meer behapbaar, en nam ik een paar keer de bus. Inclusief twee nachtbussen. Als je één van de duurdere bussen neemt, zit/lig je prinsheerlijk. Ze hebben meestal een 2-1 configuratie, zodat je ook alleen kunt zitten (en bij de 2-zitters hebben ze zelfs gordijntjes!).

Huurauto
Voor mijn tripje naar Serra da Capivara had ik vooraf via Rentalcars.com een auto gehuurd vanaf Petrolina Airport. Echter, de verhuurder (Europcar) bleek daar geen locatie meer te hebben! Ik switchte toen maar naar de lokale verhuurder Movida, één van de grootsten in Brazilië. Dat kon ter plekke geregeld worden en was nog goedkoper ook. Toen ik nog een tweede keer een auto nodig had (in Porto Seguro), boekte ik ook bij hen.

Uber
In de grote steden, en van en naar de vliegvelden, deed ik alles met Uber’s. Dat is in Brazilië geheel geaccepteerd, en de grote vliegvelden en busstations hebben zelfs speciaal aangegeven oppikplaatsen. Meestal hoefde ik slecht 1-3 minuten te wachten voor een ritje. Eén keer slechts 0 minuten: hij stond voor mijn neus te wachten. Drie keer ging het wat lastiger (een minuut of 20 wachten): 2x vanaf een druk vliegveld/busstation (dan is er meer vraag dan aanbod) en 1x vanuit Sao Cristovao (daar is het zo stil dat er maar weinig Ubers komen).

Hotels

Ik sliep in de volgende hotels:

Campinas: Aerosleep Hotel
Dit is een vliegveldhotel, verbonden met een loopbrug met het Viracopos vliegveld van Campinas. Eenvoudig maar schoon. Geen ramen. Badkamer van mini-formaat, douche eigenlijk niet bruikbaar. Wel tv en goede wifi en vriendelijke receptie die voor mij met Google Translate aan de slag ging.

Kosten: 42 EUR per nacht exclusief ontbijt

Manaus: Hotel Casa Dos Frades
Kleinschalig hotel / pension pal tegenover het Amazonas Theater. Handige buurt ook voor restaurants en winkels. De kamer is ruim maar sober. Ze zijn er erg religieus – er ligt een dikke bijbel op tafel en de sleutelhanger van mijn kamer is een kruisje. Goed ontbijtbuffet met vers fruit, cakejes, brood, jam, ham, kaas, koffie en sappen.

Kosten: 42 EUR per nacht inclusief ontbijt

Mamiraua: Uakari Lodge
Kleinschalige, drijvende lodge in het Mamiraua reservaat. Je kunt er alleen met een boot komen. De kamers zijn eenvoudig, maar hebben een bed met muskietennet en elk een eigen veranda vanwaar je over het water kunt staren. Het eten was uitstekend.

Kosten inbegrepen in de Amazone tour (800 EUR voor 4 dagen/3 nachten).

Manaus: Ibis Budget
Dit ligt wat buiten het centrum, in een buurt met wat moderne winkels en dichter bij het vliegveld. Kamer aan de kleine kant, maar alles doet het. Ontbijt was niet inbegrepen, maar heb ik bijgekocht voor 29 reais.

Kosten: 36 EUR per nacht exclusief ontbijt

Belem: Grao Para
Hoogbouw hotel aan het centrale plein van Belem. Mijn raam had mooi uitzicht op het theater, dat ’s avonds verlicht is. Vriendelijk personeel en druk maar wel redelijk ontbijt.

Kosten: 25 EUR per nacht inclusief ontbijt

Barreirinhas: Pousada Atairu
Pension met een paar kamers boven een restaurant aan één van de drukke toeristische straten van Barreirinhas. Kleine kamer zonder raam naar buiten. Zeer goed ontbijtbuffet, vriendelijke mensen.

Kosten: 27 EUR per nacht inclusief ontbijt

São Luis: Pousada Catarina Mina
Pension pal in het historisch centrum. Opnieuw een kamer zonder raam. En met nog minder aankleding dit keer, het lijkt wel een cel.

Kosten: 23,50 EUR per nacht inclusief ontbijt

Recife: Vitoria Praia Hotel
Het ligt in een wijk met hoge hekken niet ver van het vliegveld.

Kosten: 27 EUR per nacht exclusief ontbijt

Remedios (Noronha): Pousada Solar das Andorinhas
Pension in het centrum van Remedios. Mooie kamer. Voor de deur een eigen zitje. Wifi deed het hier nauwelijks, maar dat schijnt overal op Fernando de Noronha een probleem te zijn.

Kosten: 80 EUR per nacht inclusief ontbijt

Olinda: Hotel 7 Colinas
Groots hotel in het centrum van Olinda. Het heeft een weelderige tuin en heerlijk zwembad. Het restaurant erbij is ook goed en altijd open.

Kosten: 67 EUR per nacht inclusief ontbijt

Coronel Jose Diaz (Serra da Capivara): Casa Barreirinho
Pension aan de toegangsweg tot het Serra da Capivara-park. Eigendom van een Duitser en zijn Braziliaanse vrouw. Zij kunnen helpen bij het vinden van een gids voor het park. De kamers zijn eenvoudig maar schoon. Het pension heeft een mooie tuin met vogels. Het ontbijt was ook goed.

Kosten: 22,50 EUR per nacht (ontbijt tegen bijbetaling)

Aracaju: Ibis Aracaju
Net Ibis-hotel in een buurt waar verder niet veel te beleven is. Ik nam een Uber naar een andere wijk om ’s avonds ergens te gaan eten.

Kosten: 41 EUR per nacht exclusief ontbijt

Salvador: Solar dos Deuses
Boetiekhotel aan één van de hoofdstraten van de oude stad, tussen de kathedraal en Franciscuskerk. Elke avond live muziek voor de deur. Ontbijt moet je vooraf bestellen en wordt op de kamer gebracht. Erg lekker bed.

Kosten: 80 EUR per nacht inclusief ontbijt

Belo Horizonte: Pampulha Design Hotel
Stijlvol, modern hotel aan het meer van Pampulha. Goed ontbijtbuffet, en zicht op het meer en in de verte de karakteristieke Franciscuskerk vanuit de ontbijtruimte.

Kosten: 61 EUR per nacht inclusief ontbijt

Peruibe (Guarau): Pousada Maktub
Afgelegen pension in een afgelegen dorpje. De wegen zijn hier nauwelijks verhard. Heel vriendelijke eigenaar, die me hielp een tour door het park te vinden en wat te eten en drinken regelde.

Kosten: 36 EUR per nacht exclusief ontbijt

Rio de Janeiro: Americas Granada
Groot en professioneel toeristenhotel in Rio Centro. De buurt is niet zo gezellig voor wie Rio voor het eerst bezoekt, maar het ligt wel handig voor de metro en de dingen die ik wilde zien (ook in Centro).

Kosten: 47 EUR per nacht inclusief ontbijt

Eten

Ontbijt
Bij de meeste hotels was ontbijt inbegrepen, en ook overal een beetje hetzelfde. Fruit, koffie, simpele broodjes met in het beste geval ham en kaas, en vooral veel zoete cakejes. Een typisch warm Braziliaans ontbijtgerecht is tapioca, dat je er meestal bij kon bestellen. Het is een soort hartige pannenkoek, gevuld met boter of kaas (of wat je maar wilt).

Lunch en tussendoor
Tapioca kun je ook prima als lunch eten. Of coxinha, de favoriet uit het zuiden.

Diner
Het avondeten was over het algemeen wel goed, maar Brazilië is toch niet echt een land waar je (zoals Mexico, Japan of Italië) voor het eten heen gaat. Meestal bakken of grillen ze een vis. Een eigenaardigheid is ook dat ze – vooral in het noordoosten – gerechten altijd voor 2 personen op de kaart zetten. Soms kun je dan ook voor 1 persoon bestellen en betaal je de helft, maar soms kan dat ook niet en verwijzen ze je naar een ander (miniem) deel van de kaart.

Het lekkerste en meest bijzondere at ik in Salvador de Bahia. Moqueca, Vatapá en Bobó de Camarão zijn Braziliaanse gerechten met een sterke Afrikaanse inslag.

Kosten

Je kunt bijna alles in Brazilië digitaal betalen, het meest gebruikte ik Apple Pay op mijn telefoon waar ik mijn Nederlandse ING bankpas aan had gekoppeld. Geld pinnen verliep wat lastig, vooral op vliegvelden waar ze alleen generieke automaten (van meerdere banken samen) hebben en mijn pas het nooit deed. Daar heb ik 2x wat cash geld gewisseld (tegen een heel slechte koers).

Ik kwam uiteindelijk uit op 167 EUR per dag. Dat is duur voor Brazilië; het komt vooral omdat ik grote afstanden heb afgelegd. Hotels, eten en entrees zijn er bijvoorbeeld erg goedkoop.

De kosten, gedeeld door 33 dagen en exclusief internationale vlucht, waren als volgt verdeeld:

Land	Per dag	Hotels	Eten	Vervoer	Overig
Brazilië	167 EUR	68 EUR	16 EUR	69 EUR	14 EUR