Wat is het?
De Sítio Roberto Burle Marx is een belangrijk voorbeeld van modernistisch tropisch tuinontwerp. De landschapsarchitect Roberto Burle Marx experimenteerde 40 jaar lang met de fusie van modernistische ideeën en het gebruik van inheemse tropische flora in de tuinen rondom zijn huis. Er zijn 3500 plantensoorten te zien, vele daarvan bedreigd in de natuur. Het esthetisch belang was voor Burle Marx het belangrijkst: zijn tuinen weerspiegelden abstracte schilderijen.
Cijfer: 4 (Zowel de nominatie als de tour gaan teveel over de persoon Burle Marx, terwijl zijn tuinen het enige van internationale waarde zijn wat hij potentieel heeft voortgebracht. En deze rondom zijn huis zijn ook niet de beste voorbeelden. Het Pampulha werelderfgoed wordt ook deels aan Burle Marx toegeschreven, dat zou voldoende moeten zijn geweest.)
Toegang: 10 R$ (1,80 EUR). Je moet ruim vooraf online boeken, er zijn dagelijks tours in het Engels en Portugees.
Hoeveel tijd: 2,5 uur.
Opvallend: Het ligt aan de uiterste rand van Rio de Janeiro, dus het kostte me anderhalf uur om er te komen vanaf mijn hotel in Centro. Maar moeilijk is het niet: neem de metro tot het eindpunt Jardim Oceanico (35 minuten), en dan een Uber naar de Sitio Roberto Burle Marx (nog eens 45 minuten). Ik werd keurig afgezet voor de poort, waar een bewaker controleerde of ik wel op de lijst stond en waar je ook je entreegeld moet betalen. Dan mag je zelf door een stukje van de tuin naar het bezoekerscentrum(pje) wandelen.

Voor de tours van half 2 (zowel één in het Engels als één in het Portugees) kwamen een twintigtal mensen opdraven. Op de Engelse tour zaten ook meest Brazilianen, soms met een buitenlandse gast. De gids, een botanicus, sprak goed Engels. We bezochten eerst de kassen, waar planten gekweekt werden en worden die hogere temperaturen nodig hebben.
Vervolgens liepen we omhoog door de tuinen richting het gedeelte waar Burle Marx woonde. Hier zijn veel bomen en planten van Braziliaanse origine, maar ook invasieve soorten bijvoorbeeld uit Azië. Het leek of Burle Marx alles verzamelde wat hij esthetisch mooi vond: het is meer een siertuin dan een botanische tuin.

Het resterende deel van de tour, zo’n 60%, brachten we door in en om Burle Marx’s huis en bijgebouwen. Hij was van origine een schilder, en het lijkt erop dat hij dat ook het liefste deed. Zijn huis hangt vol met zijn werk, maar elders is het weinig tot collecties doorgedrongen. Hij maakte ook tafelkleden, geglazuurde tegels en andere kunstwerken. Hij verzamelde religieuze en pre-Columbiaanse beeldjes. Het deed me een beetje denken aan het huis en de collectie van Diego Riviera in Mexico, maar dan een stuk minder interessant.
