Wat is het?
Het Aquaduct van Padre Tembleque hydraulisch systeem is een 16de eeuws waterbouwkundig monument. De Padre was een Spaanse Franciscaner monnik die ontsteld was door het gebrek aan schoon drinkwater voor de inheemse bevolking in zijn toegewezen regio, en besloot daar wat aan te gaan doen. Het systeem bracht water van de Tecajetevulkaan bij Zempoala naar de stad Otumba, over een afstand van 48 km. Spaanse ingenieurs en lokale handwerkslieden werkten aan de constructie, gebruik makend van Europese en inheemse technieken.

Cijfer: 5 (Het is niet het oudste, grootste, langste of anderszins technisch opmerkelijkste aquaduct ter wereld. Als neutrale bezoeker is er weinig opzienbarends te vinden. Officieel is de mix van inheemse en Spaanse bouwtechnieken de reden dat het een werelderfgoed is geworden. Maar ik denk eigenlijk dat de Mexicanen graag geloven in het romantische verhaal van Pater Tembleque, wiens missiewerk moeizaam ging omdat hij de inheemse taal maar niet machtig werd. Er lag echter een grotere taak op hem te wachten: het gezond maken van de bevolking van Otumba.)

Toegang: Gratis. Ik ben alleen in het stadsmuseum van Otumba naar binnen geweest, daar hoefde ik niet te betalen.

Hoeveel tijd: Ik was er bijna de hele dag mee kwijt: van half 9 tot 4 uur was ik op pad. Daarvan stond ik in totaal maar zo’n half uur bij een vijftal componenten van dit werelderfgoed.

Opvallend: Als je dit werelderfgoed prijsbewust én met het openbaar vervoer wilt bezoeken, is het nog een hele klus. Mijn voorgangers uit de werelderfgoedgemeenschap gingen er heen met een huurauto of taxi. Dat laatste kost vanuit Mexico-Stad al gauw 50 EUR. Wat je daarvoor retour krijgt is een foto van een aquaduct in niemandsland.

Na goed spitten in het nominatiedossier en turen naar de officiële kaart, werd het me duidelijk dat de twee eindpunten Otumba en Zempoala ook bij de werelderfgoedkern horen. En gelukkig gaan er de hele dag door bussen vanuit Mexico-Stad naar Otumba (het zijn dezelfde als naar de piramides van Teotihuacan, de bijrijder annex zanger kwam zelfs naar me toe achterin de bus om te vragen of ik er ook niet uit moest).

De eerste blikvanger in Otumba is de ook onder auspiciën van Pater Tembleque gebouwde kerk en klooster van de Onbevlekte Ontvangenis. De kerk lijkt veel te groot voor het plaatsje. Er ligt ook een ruim bemeten plein voor: zoals op veel plekken in het vroegkoloniale Mexico werden ook hier de diensten voor de inheemse bevolking vaak in de open lucht gehouden.

Vooraf had ik een paar plekken opgezocht op de kaart waar nog resten van de watertoevoer naar Otumba te vinden zijn. De opvallendste is een watertank aan de stadsrand. Deze ligt aan een straat die naar Padre Tembleque vernoemd is. Je loopt de straat helemaal uit, tot waar de huizen eindigen en de velden beginnen. Een grote roedel straathonden heeft er ook zijn speelplaats, maar ze hebben gelukkig alleen aandacht voor elkaar. Ik ben al gelukkig als ik het karakteristieke stenen gebouwtje zie, met een kruis op het dak. Er staat zelfs een informatiebord in het Spaans en Engels naast.

De volgende stop is het regionale museum Gonzalo Carrasco. Carrasco was een 19^de eeuwse schilder die het prachtige huis bewoonde dat nu een museum is. Ik word enthousiast welkom geheten door een oudere vrouw die er als gids optreedt. Buitenlandse bezoekers krijgen ze hier vast niet vaak, maar hoe vertel ik dat ik helemaal niet voor het 19^de eeuwse huis kom maar voor de waterkelder?

Ik ga dus maar met haar alle kamers door. Het heeft mooie houten vloeren en ingebouwd meubilair. Veel spullen kwamen uit Europa. Aan het eind van de rondleiding moet ik nog met de gids op de foto, als bewijs dat er een bezoeker uit Holland was.

Mijn laatste stop, na een heerlijke lunch in een restaurantje waar veel werklui komen, is het “eindreservoir”. Deze locatie heb ik op Google Maps ontdekt, op de kaart van Maps.me die ik normaal gebruik staat het niet. Het ligt ergens achter de kerk van de Onbevlekte Ontvangenis. Tijdens het zoeken zie je pas echt hoe groot dit religieuze complex is, het grenst aan 4 straten.

Het reservoir blijkt een grote stenen bak. Hier staat ook uitleg over het werelderfgoed bij, en zelfs de officiële plaquette ter ere van de inschrijving als werelderfgoed is er te vinden. Ik ben voldaan!