Wat is het?
Het historisch centrum van Santa Cruz de Mompox vertegenwoordigt een rivierhavenstad uit de Spaans-koloniale tijd. Het verbond de zeehaven Cartagena met het binnenland. In de negentiende eeuw verloor het veel van haar economische belang: door het gebrek aan moderne invloeden zijn de van oorsprong Spaanse elementen zoals kerken, particuliere woningen en stratenplan er in authentieke staat bewaard gebleven.

Cijfer: 7 (Colombia heeft niet zo heel veel goedbewaarde Spaans-koloniale overblijfselen. Maar dit is er één om in te lijsten. Al gesticht in 1537, slechts een kleine 40 jaar nadat de eerste Europeanen voet op het Zuid-Amerikaanse vasteland zetten. De historische kern is mooi gerestaureerd en loom (want: bloedheet!), maar bijzonder gezellig.)

Toegang: Gratis. Alleen bij de kerken kun je naar binnen. Om in Mompox te komen moet je wel moeite doen, het ligt op een voormalig eiland te midden van de rivieren, meren en moerassen. Richting Cartagena is er inmiddels een brug: mijn luxe bus van Unitransco deed er 6,5 uur over.

Hoeveel tijd: 3 uur om op je gemak een rondje te doen door de 3 lange straten en regelmatig op een bankje of terrasje te zitten om bij te komen van de hitte.

Opvallend: Het historisch centrum van Mompox bestaat maar uit 3 straten. Ze liggen parallel aan de rivier de Magdalena. Het hele plaatsje is langgerekt: van begin tot eind is het zo’n half uur lopen. Dit deel van het centrum is verboden voor auto’s, dus je loopt er lekker rustig. Er zijn diverse cafés en restaurants, én ontzettend veel bankjes om aan de waterkant te kunnen zitten. Als het warmer wordt gedurende de dag kun je hier ook grote leguanen zien liggen zonnen.

Eén van de meest aansprekende gebouwen in de stad is het oude marktgebouw. Het heeft een lange veranda aan de achterkant, die aan de rivier grenst. Aan de voorkant ligt het aan het belangrijkste plein met de grootste kerk.

Aan de rivierstraat zijn 3 pleinen met ieder hun eigen kerk. De grote gele Santa Barbara-kerk, met z’n achthoekige toren (zie grote foto bovenaan) is het icoon van Mompox. Daarnaast zijn er de grote La Concepción-kerk en de rode San Francisco-kerk. Ook in de straten verder van de rivier af zijn er nog diverse andere kerken: in de 17de eeuw had Mompox 10 kerken, gebouwd door allemaal verschillende Spaanse kloosterordes.

Alle grote kerken stammen uit de beginperiode van de Spaanse kolonisatie. Wat je nu ziet dateert wel van latere datum, de eerste kerken waren van hout en veel simpeler van opzet.

Ik deed mijn ronde door Mompox zaterdagochtend vroeg. Op dat tijdstip waren alle kerken geopend – vrouwen waren druk bezig de banken af te stoffen of nog eens extra in de was te zetten, vast ter voorbereiding van de zaterdagavondmis.

Aan de buitenkant zijn de kerken van baksteen, maar het interieur is in alle gevallen van hout. De bewerkte houten plafonds zijn in de Moorse stijl van het Spaanse Andalusië uitgevoerd.