Wat is het?
Zamość in Oost-Polen is een geplande stad uit de 16de eeuw. Het was de persoonlijke creatie van legercommandant Jan Zamysky, die aan de Universiteit van het Italiaanse Padua had gestudeerd. De gebouwen laten dan ook een mix zien van Italiaanse en Centraal-Europese tradities. Het originele stadsplan en de vestingwerken uit de Renaissance zijn bewaard gebleven in deze stad die nu zo’n 60.000 inwoners telt.

Cijfer: 5,5 (Het is wel bijzonder zo’n gecultiveerde plaats te vinden in deze uithoek van Polen. En het is allemaal erg mooi gerestaureerd. Maar 130 kilometer verderop, net over de grens in Oekraïne maar langs dezelfde handelsroute, ligt het veel interessantere L’viv. waar de mix van culturen (Armeniërs, joden, Hongaren, Duitsers) meer zichtbaar is.).

Toegang: Het stadscentrum en de vestingwerken zijn gratis.

Hoeveel tijd: Ik verbleef er 1 nacht en wandelde er de volgende ochtend zo’n anderhalf uur rond.

Opvallend: Wat later dan gepland kwam ik zaterdagavond om kwart voor 8 in Zamosc aan. “Eerst even eten”, dacht ik. Het fraaie centrale plein van de stad is helemaal gevuld met terrassen – maar nergens was er meer plaats voor mij. Er was net een klassiek concert gestart op een podium, en iedereen bleef lekker zitten. Uiteindelijk belandde ik bij een soort snackbar in een zijstraat.

De volgende ochtend startte ik mijn bezichtiging van de stad met een ronde langs de stadsmuren. Langs de buitenkant welteverstaan. Het kostte me 45 minuten om een volledig rondje te lopen, er zijn goede voetpaden aangelegd met zicht op en uitleg van de vestingwerken.

De gerestaureerde vestingmuren van Zamosc

Die relatief korte wandeltijd zegt ook wel iets over de omvang van de historische binnenstad van Zamosc: het is klein. Met het centrale plein heb je eigenlijk het belangrijkste wel gezien. Blikvangers daar zijn het stadhuis met een 52 meter hoge toren en de zogenaamde ‘Armeense huizen’.

Dit is een rijtje van 5 aan elkaar geschakelde kleurrijke huizen, direct naast het stadhuis. In de 17de eeuw werden ze bewoond door de notabelen van de stad. Behalve hun opvallende kleur hebben ze ook allemaal reliëfs op hun façade.

Façade van een van de ‘Armeense’ huizen