Wat is het?
Het natuurreservaat Srebarna is een zoetwatermeer dat een belangrijke broed-, doorreis- en overwinterplaats is voor watervogels. Het meer stond oorspronkelijk in verbinding met de nabijgelegen Donau – nu zijn de twee alleen nog via een kanaal verbonden. Het beschermde gebied is slechts 6 vierkante kilometer groot. Het is voor 75% bedekt met riet en andere moerasplanten.

Cijfer: 5 (Er zijn twee problemen met dit werelderfgoed: het is lastig er enige universele waarde in te ontdekken en het onderhoud van de bezoekersfaciliteiten is erg slecht. Onterecht en ontoegankelijk dus eigenlijk.).

Toegang: De entree tot het natuurgebied is gratis.

Hoeveel tijd: We liepen er zo’n 2 uur rond, inclusief tijd voor het opeten van de zelf meegebrachte lunch.

Opvallend: Vooraf hadden we al veel plezier met het opnemen van Srebarna op de reisroute van onze werelderfgoedtweedaagse. Het was op dat moment het door bezoekers van onze website slechtst gewaardeerde werelderfgoed van alle 1092. Zouden we de score omhoog kunnen brengen na ons bezoek?

Tijdens de voorbereidingen had ik geprobeerd een serieuze vogelgids te regelen om ons rond te leiden – maar de paar Engels sprekenden onder de Bulgaren in de regio die ik wist op te sporen waren elders aan het gidsen (misschien al een veeg teken). Gelukkig was daar een Zweedse mede-werelderfgoedliefhebber die ook enthousiast vogelaar is. Hij had een hele presentatie voor ons voorbereid. We maakten kennis met de 4 meest bijzondere vogels van dit gebied dat ligt op de trekroute langs de Zwarte Zee: de kroeskoppelikaan, de dwergaalscholver, de zwarte ibis en de lepelaar.

Bedreigde vis- en kikkersoorten leven hier ook

Vervolgens liepen we het pad naar beneden richting het meer. Veel meer dan ‘richting’ was het echter niet: rondom het meer loopt een onverharde weg waarover je ook met de auto mag rijden. De bomen en struiken die de weg van het water scheiden zijn echter zo hoog dat je niets van het meer ziet. Op een paar plaatsen hebben ze een uitkijkpost gemaakt, maar ook daar ben je nog steeds zo ver van het meer verwijderd dat je wel een erg goede verrekijker moet hebben om iets op het water waar te nemen.

We sjouwden door tot uitkijkpunt 3 – best een inspanning in de hete zon. Vanaf daar probeerden we via een pad door het gras terug te lopen. Dit pad lijkt totaal niet meer onderhouden te worden, boomtakken versperren regelmatig de weg en het gras staat hoog. Er staan nog wel picknickbankjes langs de route, maar ook die raken geleidelijk aan overwoekerd met planten.

Het onderhoud van de wandelpaden en bankjes houdt te wensen over…

Wat beter ging het toen we een pijl volgden met iets van ‘eco-natuurpad’ erop. Dit bracht ons naar een hoger gelegen gebied, waar je goed overzicht hebt over het meer. Dit is de plek vanaf waar je de kolonies van kroeskoppelikanen moet kunnen zien. Wij zagen echter vooral zwanen en eenden (van het soort dat je ook in Nederland dagelijks ziet). Gelukkig was er op een rieteilandje toch nog een hoogtepuntje te zien: een aalscholver, die volgens onze vogelkenner ter plaatse wel een dwergaalscholver moest zijn. Toch nog een ‘bijzondere’ soort afgevinkt!

Dwergaalscholver en eend

Een dag later bezoekt een deel van de groep nog de Donau Delta, zo’n 230 km over de grens in Roemenië (ik was daar in 2010 al eens). Filmpjes van tientallen opstijgende kroeskoppelikanen overspoelen onze whatsapp-groep. Zonder enige moeite zagen ze daar alle soorten die ook in Srebarna zouden moeten zitten. Deze Roemeense locatie is 8 jaar na Srebarna op de Lijst gekomen, maar geeft een zo veel beter voorbeeld van drasland ecosystemen in dit deel van de wereld dat Srebarna als werelderfgoed eigenlijk als een vergissing moet worden beschouwd.