Wat is het?
De Rotskerken van Ivanovo omvat een complex van voormalige kloosters, kerken, cellen en kapellen, dat door monniken uit de rotsen gehouwen is gedurende de 13de en 14de eeuw. De binnenmuren zijn bedekt met muurschilderingen, die beschouwd worden als bijzondere voorbeelden van middeleeuwse christelijke kunst uit deze regio.

Cijfer: 6,5 (Het is best mooi, maar net als met veel van de andere Bulgaarse werelderfgoederen geldt: het is zo klein en hoe bijzonder is het eigenlijk? Het is tegelijk met 3 andere kleine Bulgaarse objecten al in 1979 op de Lijst geplaatst: in het tweede jaar nadat UNESCO gestart is met de Werelderfgoedlijst. Bulgarije was er dus erg vroeg bij en de regels waren destijds lang niet zo strikt als nu).

Toegang: De entree tot de ene rotskerk met muurschilderingen die open is voor bezoekers kost normaal 5 Lev per persoon (2,5 EUR). Omdat we met een groep van meer dan 5 personen kwamen, kregen we 1 Lev per persoon korting.

Hoeveel tijd: 50 minuten (iets langer als je nog wat zijpaden wilt bewandelen)

Opvallend: Na een overnachting in de grensstad Ruse, gelegen aan de Donau en door een brug verbonden met Roemenië, trokken we via binnenwegen de natuur in. Het nationaal park Roussensky Lom staat op Bulgarije’s Voorlopige Lijst. De officiële beschrijving van dat mogelijk toekomstig werelderfgoed heeft maar 2 zinnen: het is een “unieke combinatie van natuurschoon en culturele elementen” en er zijn bedreigde roofvogels zoals de zwaargebouwde sakervalk, aasgier en buizerd te vinden.

Roussensky Lom Nationaal Park

Bijzonder is wel dat in het park al een ander werelderfgoed ligt: de Rotskerken van Ivanovo dus. Dat is ons hoofddoel van deze ochtend. Je komt er via een geleidelijk omhoog lopend wandelpad door het bos. Onderweg zijn er mooie vergezichten over het natuurgebied en het is heerlijk wandelen met dit weer.

Je kunt de enig toegankelijke rotskerk van een afstandje herkennen aan een houten uitbouw. Deze lijkt de bezoekers te beschermen tegen het naar buiten vallen van grote hoogte. De kerk zelf is ruw uit de rotsen gehouwen, wellicht een verbreding van een natuurlijke grot. De monniken klommen vroeger naar binnen via een touwladder langs de 38 meter hoge, steile rotswand. Tegenwoordig is er aan het eind van het wandelpad een smalle opening in de rots waardoor je naar binnen kunt stappen.

Rotskerk tegen de bergwand geplakt

De kaartjesverkoper / gids aan de deur wil graag onze nationaliteit weten – “voor de bezoekersstatistieken”. We beginnen enthousiast op te sommen: Canada, Australië, Zwitserland, Duitsland, Frankrijk, Nederland, Zweden, Oostenrijk, Schotland… Hij kan het al snel niet meer volgen en schrijft maar gewoon ‘internationale groep’ op.

We passen met z’n allen net in het binnenste van de rotskerk – zo klein is het. Er zit daar overigens ook nog een vrouw souvenirs zoals koelkastmagneten te verkopen. De plafonds en een deel van de muren zijn beschilderd met Bijbelse scènes. Vooral de plafonds moeten zwaar werk zijn geweest. Ze zijn laag maar heel ongelijk.

Een Laatste Avondmaal

Volgens onze Schotse reisgenoot, die hier 15 jaar geleden ook al eens was, is de houten uitbouw een nieuwe toevoeging. Het beschermt een kapel aan de zijkant die ook deels met muurschilderingen is bedekt.

De gids vertelt dat de andere rotskerken in dit gebied te onveilig zijn om bezoekers binnen te laten – er valt nog wel eens een rotsblok naar beneden. Ook is de kwaliteit van de muurschilderingen daar minder goed: deze hier in de hoofdkerk zijn tussen 1983 en 2002 uitgebreid gerestaureerd.

Ruwe openingen in de rotsen