De rit van St. Lucia naar mijn volgende overnachtingsplaats, Himeville in de Drakensbergen, is 440 kilometer lang. Gelukkig heb ik dit keer wel een paar bezienswaardigheden langs de route weten te vinden. Het zijn twee van de dertien locaties die op de Voorlopige Lijst van Werelderfgoed van Zuid-Afrika staan onder de naam ‘Nelson Mandela Erfgoed’. De plaatsen hebben allemaal iets te maken met de strijd tegen de Apartheid, en omvatten zowel overheidsgebouwen, onderwijsinstellingen en woonhuizen als de geboorte- en begraafplaats van Nelson Mandela.

Luthuli Museum in Groutville

De eerste stop is na 2 uur rijden in het stadje Groutville. Het ligt net van de snelweg af, en met borden staat mijn bestemming al aangegeven: het Luthuli Museum. Voordat ik deze reis voorbereidde had ik nog nooit van de man gehoord, maar hij is een belangrijke voorganger van Mandela geweest. Albert Luthuli was president van het ANC in de jaren ’50 en ’60, en was een voorstander van geweldloos verzet tegen de Apartheid. Dat leverde hem in 1960 de Nobelprijs voor de Vrede op.

Het huis waar hij het grootste deel van zijn leven gewoond heeft is sinds 2004 een museum. Er zijn allerlei gebouwen bijgebouwd, en er staat een groot hek omheen. Ik moet me inschrijven op een lijst bij de bewaking om naar binnen te mogen. Dan sta ik in de hal, en begin zelf maar wat rond te kijken want het gebouw lijkt verlaten. Even later weet een serieus-ogende gids me toch te vinden, en hij leidt me rond over het terrein. In de tuin is een speciaal plekje, met een bankje onder een oude boom (die ze pas hebben gekapt!). Daar dacht hij na en ontving Luthuli zijn gasten. Hij mocht vanaf 1959 zijn woonplaats niet meer verlaten, en ook maar één bezoeker per keer ontvangen. Zijn beroemdste gast was Robert F. Kennedy, die met een helikopter langskwam. Binnen 2 jaar waren ze allebei dood: Kennedy vermoord, en Luthuli door een treinongeluk omgekomen. De gids vertelt dat de familie echter denkt dat ook dat een politieke moord geweest is.

In zijn voormalige woonhuis zit een levensecht wassen beeld van Luthuli aan tafel te lezen. Ook is er een video te zien met herinneringen van zijn dochter, en zijn er oude foto’s.

Luthuli is er nog steeds aanwezig

Na zo’n 3 kwartier stap ik weer de auto in voor het vervolg van de rit. Ik lunch in een groot winkelcentrum in het nabijgelegen Pietermaritzburg. Vandaar rijd ik door naar de plaats Howick, waar de tweede anti-Apartheid locatie in de buurt ligt. Tot mijn schrik zie ik dat ik geen adres heb opgeschreven van die plek. Ik hoop dan maar dat er in Howick net zulke goede borden staan in Groutville eerder op de dag. Het gaat om de plek waar Mandela gevangen werd genomen, de aanhouding die leidde tot zijn langdurige gevangenschap op Robben Eiland. Mandela kwam op dat moment terug van een bezoek aan Albert Luthuli. Hij deed zich voor als chauffeur van een blanke zakenman.

Eenmaal in Howick aangekomen staan er borden overal naar toe, maar niet naar deze zogenaamde ‘Mandela Capture Site’. Ik rijd zonder succes een rondje door de plaats, en bedenk dan mijn TomTom maar eens het voordeel van de twijfel te geven. Ik kies ‘Nuttige locatie nabij bestemming’, en dan voor ‘Toeristische attractie’. En jawel hoor, hij staat erin. Het ligt zo’n 4 kilometer buiten Howick.

Tentoonstelling over Mandela’s arrestatie

Op deze symbolische plek zijn een bezoekerscentrum en een monument verrezen ter nagedachtenis aan Mandela en de gebeurtenis van zijn arrestatie. Men is zelfs nog bezig een grootse tentoonstellingshal te bouwen: het is de bedoeling dat daarin onder andere een kopie van zijn cel op Robben Eiland wordt neergezet. Een tunnel moet de hal gaan verbinden met de exacte locatie waar de arrestatie plaats vond, aan de overkant van de weg nabij de spoorlijn.

Ook nu al weten toeristen deze plek al goed te vinden (beter dan ik in eerste instantie). Er zijn maar liefst twee Nederlandse toergroepen met mij hier aanwezig: van Djoser en FoxReizen. Daarnaast zijn er nog een aantal individuele Zuidafrikaanse bezoekers. Je wordt eerst naar een tentoonstellingsruimte geleid, waarin met informatieborden en foto’s het leven van Mandela wordt weergegeven vanaf dat hij kind was.

Sculptuur van tralies

Op het buitenterrein is een recht pad dat de Lange Weg naar Vrijheid symboliseert. Dit pad komt uit bij een sculptuur van een Italiaanse architect, die 50 ijzeren staven (een verwijzing naar de gevangenistralies) zo heeft gevormd dat ze – als je vanaf de juiste richting kijkt – het hoofd van Mandela vormen.