Wat is het?
Het Architectonische, residentiële en culturele complex van de familie Radziwill in Nesvizh was tot 1939 het familiebezit van dé meest prominente adellijke familie van Wit-Rusland. Het bestaat uit een paleis met landschapstuinen en een katholieke kerk. In de kerk liggen 72 leden van de familie begraven. Het is vooral een werelderfgoed geworden vanwege de architectuur van paleis en kerk: invloeden uit Zuid- en West-Europa werden hier voor het eerst in het Oosten toegepast.
Cijfer: 6 (Een vergelijking met het Kasteel van Mir ligt voor de hand. Ik vond Nesvizh net iets minder: het is veel meer Europees, een paleisje zoals je dat met name in Duitsland volop vindt.).
Toegang: Hier is de entreeprijs 13 BYN (nieuwe Wit-Russische roebel) – 5,80 EUR. Veel geld voor de gemiddelde Wit-Rus. Het was er veel minder druk dan bij Mir.
Hoeveel tijd: Ik ben er 2 uur geweest. Het park eromheen is erg groot, daarvan heb ik maar een stukje gezien.
Opvallend: Nesvizh ligt maar 20 kilometer vanaf Mir. We rijden langs hetzelfde vlakke akkerland, met hier en daar een pitttoresk dorpje met houten huizen. Nesvizh zelf is een wat grotere plaats met 14.000 inwoners. Aan de rand ligt het paleis waarvoor ik ben gekomen. Net als in Mir begeleidt chauffeur Roman me naar de ingang, dit keer helemaal aan het einde van een lange oprijlaan. Daar liggen al een kaartje en audiogids voor me klaar.

Hoofdingang tot het paleis
Ze zijn wel zuinig op dit paleis, want direct bij de entree moet je al plastic beschermhoesjes over je schoenen aandoen. Wat binnen wacht is een reeks paleiskamers in Europese stijl. Deze Radziwill was tijdens zijn reizen zo geïnspireerd geraakt door Franse en Duitse kastelen dat hij er eentje voor zichzelf wilde nabouwen in Wit-Rusland. Net als in Mir is ook hier niet veel meer origineel, maar de audiogids vermeldt steeds netjes in het commentaar wat ‘echt’ is en wat van later datum.
Na vele eetzalen, slaapkamers en een balzaal kom ik bij de meest verrassende ruimte: een kamer vol jachttrofeeën. Daaronder zijn twee opgezette beren en een heleboel auerhoenders. Ster van deze ruimte is echter een Amerikaanse biljarttafel uit 1896. Deze was te zwaar voor de Duitsers om mee te nemen tijdens de Tweede Wereldoorlog. In de jaren daarna is het paleis als sanatorium gebruikt, en kwam de biljarttafel weer goed van pas in de recreatieruimte.

De portrettenkamer
Buiten loop ik nog een rondje om de paleisgracht. Het park laat ik maar aan me voorbijgaan, het ziet er niet al te aantrekkelijk uit. Op weg naar de uitgang koop ik ondanks de opstekende wind en de frisse temperatuur een ijsje: er zijn wat handgebaren voor nodig om duidelijk te maken wat ik wil hebben, maar de vorm van een ijshoorntje zegt de verkoopster genoeg. Over het algemeen is het zo dat de jongeren in Wit-Rusland wel Engels spreken (sommigen heel goed, anderen een beetje), maar voor iedereen boven de 30 lijkt die taal één groot raadsel te zijn.
Net buiten het paleishek ligt de Corpus Christikerk. Deze hoort ook bij het werelderfgoed, en is ook in de 16e eeuw gesticht door de Radziwill-familie. Aan de buitenkant zijn ze hem op het moment aan het restaureren, maar van binnen zit alles nog op z’n plek. Een vrouw van een jaar of 60 houdt de wacht bij de ingang. Ze ratelt een heel verhaal tegen me af, maar aan de bezoekers voor me zie ik dat het eerst nodig is om een donatie aan de kerk te geven voordat ze het koord weghaalt die de ingang scheidt van de rest van de kerk.

In de grafkelder
Ik krijg nog een boekje met uitleg in o.a. het Engels mee, en wordt meteen naar de crypte gestuurd. Hier, in de kelder onder het kerkgebouw, ligt een groot deel van de Radziwill-dynastie begraven. Ze liggen meest in gewone houten kisten een beetje weg te stoffen.
De kerk zelf had wel in Italië kunnen staan. Hij is gebouwd naar het voorbeeld van de jezuïetenkerk in Rome, met veel fresco’s. Als ik terugloop richting parkeerplaats, wil de ‘bewaakster’ van de kerk mijn Engelstalige foldertje terug hebben. Ze heeft er zeker nog wel een stapel van 50 liggen, maar misschien was mijn donatie aan de kerk niet groot genoeg om de folder waard te zijn.