Wat is het?
De Prehistorische rotskunst in de Coa-vallei en Siega Verde omvat 17 groepen van rotstekeningen in het Portugees-Spaanse grensgebied. De tekeningen zijn in de open lucht in rotsen gekrast, zo’n 22.000 – 10.000 jaar voor Christus. Ze zijn pas herontdekt aan het eind van de jaren ’80, toen men hier een dam wilde aanleggen en de vallei onder water zou komen te staan. Het protest hiertegen had succes, en een deel van de rotstekeningen is nu voor bezoekers toegankelijk.

Cijfer: 7 (Er staat heel veel rotskunst op de werelderfgoedlijst. Dit hier in de Coa-vallei onderscheidt zich doordat de tekeningen in de open lucht zijn (en niet in grotten, zoals meestal elders) en door hun leeftijd. Na de Altamira-grot in Spanje is dit de oudste rotskunst ooit gevonden. Het museum in Coa en de gids die de rondleiding ter plekke verzorgt doen een goede job in het vertellen van het verhaal van wat er te zien is, en hoe het daar is gekomen. Bovendien ligt het in een prachtige omgeving.).

Toegang: Voor 12 EUR krijg je een combinatieticket met toegang tot het museum én een anderhalf uur durende tour langs de rotstekeningen in de vallei. Het museum zit in een hypermodern gebouw aan de rand van het plaatsje Vila Nova de Foz Côa. Ze hebben hier de meest opvallende tekeningen nagebootst met licht, zodat je de voorstellingen goed kunt zien.

Hoeveel tijd: Met de rit ernaar toe vanuit Porto inbegrepen ben je wel de hele dag kwijt. Het ligt in een afgelegen gebied tegen de Spaanse grens aan, zo’n 2.5 uur rijden.

Opvallend:
Een week vantevoren had ik via het museum een tour geboekt naar één van de groepen rotstekeningen, Pensacosa genaamd. Je hebt tours naar verschillende groepen, en ze worden gehouden op tijdstippen dat de rotstekeningen in het daglicht het beste te zien zijn. Voor Pensacosa is dat in de middag: de tour vertrekt om 14.30 uur.

Verzamelpunt is het dorpje Castelo Melhor, nog eens 15 minuten dieper in de vallei. Het wordt afgelegener en afgelegener, maar ook steeds mooier.

Receptie in Castelo Melhor

Tegen half 3 zijn 8 toeristen present (allemaal Portugezen behalve ik). De vrouwelijke gids komt aanrijden in een omgebouwde terreinwagen waar precies 8 passagiers in passen. We rijden over een zandpad naar beneden, naar het diepste punt van de vallei – daar waar de Coa-rivier stroomt. Het pad wordt gebruikt door boeren die hier hun olijf- en amandelbomen hebben staan. Het is een hobbelige rit van een kwartier.

In het dal is het prachtig groen, en gelukkig werkt de zon vanmiddag mee. Het is heerlijk weer, de temperatuur loopt zelfs op tot 17 graden. Alle 17 locaties van dit werelderfgoed worden dag en nacht bewaakt, en ook hier zit een bewaker. Je mag er alleen met een gids komen.

Uitleg ter plekke door de gids

De strook land langs de rivier ligt vol met grote stenen. Sommige daarvan hebben een egale zijkant, die blijkbaar uitstekend geschikt is om rotstekeningen op te maken. De tekeningen zijn met stenen of een soort beitels in de rotsen gekrast/gebeiteld. Op deze locatie zijn er alleen tekeningen van dieren: ossen, herten, paarden en geiten. En één vis.

Het komt vaak voor dat oudere tekeningen zijn overkrast door nieuwere. Alleen de latere zijn dan eigenlijk nog goed te zien. Op sommige afbeeldingen is ook beweging nagebootst, zoals een paard met 3 hoofden dat een op- en neer gaande hoofdbeweging moet voorstellen.

Verschillende motieven over elkaar heen

Waarom onze prehistorische voorouders deze tekeningen maakten is niet bekend. Misschien hoorden ze bij religieuze rituelen. Ze zijn één van de oudste door mensenhanden gemaakte werelderfgoederen, en de staat waarin ze verkeren viel me erg mee. Misschien was het zonlicht juist goed in de namiddag in het voorjaar: de verschillende dieren waren met het blote oog goed te onderscheiden.