Dag 2 in Rwanda betekent voor mij weer een bezoek aan een Genocide Monument. Ik reis met de lokale bus naar de stad Nyamata, gelegen ongeveer een uur ten noorden van Kigali. Deze bussen gaan elk half uur, en hoewel een beetje krap maakt het een zeer georganiseerde indruk. Ik krijg zelfs een buskaartje in ruil voor de vaste ritprijs van 600 Rwandese franc (0,72 EUR).

Vanaf het busstation van Nyamata is het dan nog een korte rit achterop de brommertaxi naar de Kerk van Nyamata. Het staat niet met borden aangegeven maar de brommerjongen zet me keurig voor de ingang af. Ik tref er een bescheiden gebouw aan gehuld in paarse en witte linten.

Kerk van Nyamata

Een vrouwelijke gids verwelkomt me in het Engels. Ze begint haar rondleiding met het verhaal van wat er gebeurd is op deze plek tijdens de genocide van 1994. Dit is één van de meest beruchte onder de vele moordlocaties in Rwanda. Zo’n 10.000 mensen werden in één dag gedood in dit kerkgebouw, en nog duizenden meer op het terrein daarbuiten. Tutsi hadden toevlucht gezocht in deze kerk, omdat het tijdens eerdere uitbarstingen van geweld vóór 1994 als veilige toevluchtshaven had gediend.

Toegangshek tot de kerk

De mensen hadden zich opgesloten in de kerk en het hek gesloten. Door het gooien van granaten wisten de aanvallers een opening te forceren en hen toch te raken. Het originele hek is nog te zien, net als de schade die de granaten aan de vloer hebben aangericht. Het dak is geperforeerd door kogelgaten. Om de doden te herinneren die hier vielen, heeft men hun kleren over de kerkbanken gedrapeerd – ontroerend om de massa te zien, ondanks dat ik het ook al wel op foto’s gezien had. De kleding is nu langzaam tot stof aan het vergaan. Onder de kerk en in de tuinen zijn massagraven. Een deel van de schedels en beenderen is in vitrines tentoongesteld. Zij tonen de tekenen van het doden met machete, stok en pistool.

Interieur van de kerk

De lokale mensen hebben hun katholieke geloof er niet door verloren, hoewel de buitenlandse priesters van deze kerk lang voor de moorden zijn gevlucht. Het bewijs wordt geleverd aan de overkant van de weg waar sinds begin dit jaar een enorme nieuwe Nyamata kerk is geopend.

De nieuwe kerk van Nyamata

Terug naar het busstation ga ik te voet. Het huidige Nyamata, een stadje van zo’n 12.000 inwoners, ligt er vrolijk bij. De winkels langs de hoofdstraat zijn in bonte kleuren geverfd. Stapels matrassen geven het nog extra kleur. Net als gisteren in de buitenwijk van Kigali zie je hier veel fietstaxi’s: het is er duidelijk minder modern dan in de hoofdstad.

Matrassen te koop