Wat is het?
Dit werelderfgoed omvat 7 plaatsen die verbonden zijn met de geschiedenis van de Longobarden in Italië. De Longobarden (letterlijk: lange baarden) waren een van oorsprong Zweeds volk dat in de loop der eeuwen via Duitsland en Hongarije naar Italië is afgezakt. Hier assimileerden ze met de lokale bevolking, bekeerden zich tot het Christendom, leenden elementen uit de Romeinse cultuur en bouwden van de 6e tot 8e eeuw hun eigen religieuze en wereldlijke machtscentra. De 7 geselecteerde monumenten liggen verspreid over heel Italië.

Cijfer: 7,5 (Het verhaal van de Longobarden is leuk om te leren kennen, zoveel is er verder niet meer over uit de vroege middeleeuwen. Het zijn ook echt obscure overblijfselen: ik bezocht er 2 van de 7, en beide waren nauwelijks te vinden. Kenmerkend voor deze 2 is het enthousiaste gebruik van spolia,  resten van Romeinse gebouwen die werden verwerkt in de nieuwe bouwwerken. Zo is het koor van de basiliek in Spoleto omringd met prachtige oude zuilen.)

Toegang:  Ik bezocht de Tempietto van Clitunno en de San Salvatore basiliek in Spoleto. De Tempietto (een heel klein tempeltje) bleek gesloten, en bij de basiliek was ik de enige bezoeker. Beide zijn gratis.

Hoeveel tijd: Zo’n 20 minuten per stuk. Beide zijn maar klein en hebben weinig opsmuk.

Opvallend: Dit is het meest recente werelderfgoed van Italië, en het is wel duidelijk dat ze aan de kleinere monumenten zijn toegekomen. Maar dat ze zo moeilijk te vinden zouden zijn… Ik reed eerst naar Clitunno. Het plaatsje stond wel in mijn TomTom, maar waar ligt dit tempeltje? Nergens een bord. Ik had wel foto’s ervan bij me, en het leek in ieder geval buiten het plaatsje te liggen in de natuur. Het zoeken werd nogal bemoeilijkt omdat er een grote rommelmarkt aan de gang was in de straten van Clitunno. Vlak naast de grote weg ontdekte ik eindelijk een minuscuul bordje. Ik parkeerde mijn auto maar langs de kant, en ging te voet verder. En zelfs toen moest ik het nog vragen. Het is zo klein dat je het ook pas ziet als je er voor staat. Het ziet er schattig uit, maar het grote hek eromheen was dicht. Alleen in de middag open, op oneven zondagen, zo meen ik te lezen. Een paar foto’s en ik ga weer verder.

Tempietto van Clitunno, verstopt langs de kant van de weg

Met Spoleto, het 2e Longobardische monument, denk ik een makkie te hebben. Spoleto is een toeristisch oud stadje. Ik parkeer aan de rand, in een grote parkeergarage. En wandel dan het oude centrum in. Alleen helaas: de basiliek die ik moet hebben ligt helemaal niet in het centrum. Kerken genoeg natuurlijk, een Dom en een enorm kasteel zie ik wel. Ik ga eerst maar eens lunchen, en haal dan de auto op om naar de basiliek te rijden die blijkbaar aan de andere kant van de snelweg ligt. En weer: de TomTom kent het niet, en er is maar 1 bord van de snelweg af. Daarna moet je het zelf uitzoeken. Je kunt het zien liggen vanaf de andere kant, maar pas na diverse rondes door Spoleto draai ik de juiste weg in. Als ik aan kom rijden bij de basiliek is het ook hier uitgestorven. De vele toeristen in Spoleto lopen hier zeker niet naar toe. Ik bereid me er al op voor dat ik het ook hier moet doen met foto’s van de buitenkant – maar de deur van de kerk staat op een kier en ik kan naar binnen. Er is niemand aanwezig. Een groot boek waar je je naam in kunt schrijven en een stapel folders verwelkomen me.